Last van je innerlijke criticus?

Twee tips hoe je voorkomt dat je innerlijke criticus je keuzes bepaalt

16 november 2015 door Sabijn Arts

We kennen hem allemaal wel die stem in ons hoofd die zegt dat we te oud zijn om een nieuwe weg in te slaan. Wie ben ik om te denken dat ik dat kan? Is dat nou wel verstandig?

De stem die hoge eisen stelt aan ons ouderschap, ons werk. De stem die het niet snel goed genoeg zal vinden. De stem die onszelf vergelijkt met het succes en het leven van anderen.

Je innerlijke criticus kan behoorlijk wat stress, onzekerheid en angst opleveren en je ervan weerhouden nieuwe stappen te zetten en meer te vertrouwen op jezelf en je intuïtie.

Wat kun je nou doen om die normen, afwijzing en twijfel naar jezelf te veranderen?

Stap 1: Je hoeft je criticus niet te veranderen. Het gaat om hoe je ermee omgaat als de criticus er is.

Belangrijk is dat je je bewust wordt wanneer de criticus aan het woord is en dat benoemt, bijvoorbeeld: “Daar is m’n criticus weer” of geef je criticus een naam: “he daar heb je Arthur of Mathilde weer,”. Dit zorgt ervoor dat je een gezonde afstand creëert tussen wie jij bent en de criticus in jezelf. Dit is een hele belangrijke stap, want meestal is het zo dat de criticus wordt ervaren als ‘dat ben ik’. Je bent zo vertrouwd geraakt met die manier van praten in jezelf, dat je je er mee identificeert. En dat kan problemen geven, want dan bepaalt je criticus hoe je je voelt en welke keuzes je maakt. Op het moment dat je de criticus gaat zien als een stuk in jou, maar niet als wie jij daadwerkelijk bent, komt er ruimte om meer te gaan leven vanuit je waarden en je gedrag op dat moment op je waardes af te stemmen. Blijf oefenen. Niet te snel opgeven. Je zult effect gaan merken.

Voorbeeld: Je zit in een koersverandering in je werk, je bent op een feestje, en je ziet een kennis. Van binnen gaat zo: Zie je wel, Karien heeft 5 jaar geleden al de switch gemaakt en die heeft het zoveel voor mekaar dan ik, mij gaat dat nooit meer lukken. Ik had ook veel eerder moeten luisteren naar mezelf. Waarom doe ik daar zo lang over. Stom. Waarom zit je jezelf nou weer te vergelijken? Vertrouw eens op jezelf zeg. Wordt eens volwassen. Ik had toch wel gedacht dat ik daar nu wel vanaf zou zijn….

Benoem dat je criticus aan het woord is: Oh, daar heb je Arthur weer. Hij is bezig met vergelijken. En daardoor voel ik me nu onzeker. Wat wil ik nu? Me focussen op een leuk gesprek en lekker dansen. Verleg je aandacht naar iets waar je van geniet. Dat maakt het op dat moment makkelijker om uit je hoofd weer in het moment te komen.

Stap 2: Ontwikkel compassie en neem stappen met deze simpele kernvraag: Wat zou iemand die van zichzelf houdt doen?

Juist op de momenten dat je criticus luidt aan het woord is, kan het lastig zijn om jezelf uit die vicieuze cirkel te trekken, met meer compassie naar jezelf of de situatie te kijken of tot actie te komen. Met de vraag: Wat zou iemand doen die van zichzelf houdt, lukt het je zeker wel! Het is een vraag die je op een heel eenvoudige snelle manier bij je eigen liefdevolle antwoorden brengt. Ook als je je zelfcompassie op dat moment juist niet voelt. Als je van schrijven houdt: koop een mooie notitieboekje voor jezelf en schrijf jouw situaties en je antwoorden op. En noteer vervolgens hoe het doorwerkt. Opschrijven zal je helpen met stappen zetten. De meeste clienten die ik dit voorstel, hebben allereerst zoiets van, gaat dat echt werken? Maar komen enthousiast terug als ze het een paar weken uitproberen.

Voorbeeld: Je gaat een moeilijk gesprek hebben met een vriend, vriendin, je partner of familie en je bent bang dat je het niet goed zal doen, twijfelt aan jezelf, of bent bang hoe de ander zal reageren. Je hoofd is er druk mee. Vraag jezelf: Hoe zou iemand die van zichzelf houdt dit gesprek voeren? Je krijgt waardevolle informatie over hoe je het gesprek kunt ingaan, de sfeer, wat wel en niet te doen. En zo zul je merken, als je je eigen antwoorden toepast, dat het gesprek soepeler verloopt.

De vraag helpt je om meer bij het vertrouwen in jezelf te komen, het maakt je hoofd rustiger, geeft ontspanning en helpt je met prioriteiten aanbrengen en time-management. Ook zul je merken dat je zachter wordt naar jezelf en dat je zo makkelijker en met meer plezier je doelen bereikt.