Hoe voorkom je overprikkeling als hsp-er?

Een overzicht van de kwaliteiten en kwetsbaarheden van hooggevoelige mensen

14 december 2015 door Sabijn Arts

Om de kracht en kwaliteiten van je eigen hooggevoeligheid te ervaren en neer te zetten, is het belangrijk om te weten wat er bij jou voor zorgt dat je uit balans en overprikkelt raakt en wat jij nodig hebt om op een fijne manier voor je eigen grenzen, behoeftes en wensen te zorgen. Op het moment dat je jezelf toestaat om goed te luisteren en te handelen naar wat jij nodig hebt, of je nu hooggevoelig bent of niet, blijf je makkelijker in balans, heb je minder last van je kwetsbaarheden en overprikkeling, en sta je meer in je authentieke kracht.

Hoe werkt dat? Laatst coachte ik een hooggevoelige vrouw die last had van angst- en paniekklachten. Zij wilde met haar hooggevoeligheid leren omgaan. Op het moment dat zij beter ging luisteren naar haar eigen grenzen en behoeftes en daarnaar durfde te gaan handelen, nam een groot deel van de angstklachten af. Toename van angstklachten werd voor haar een signaal om extra aandacht te geven aan haar zelfzorg en te kijken waar ze niet voldoende naar haar eigen grenzen en behoeftes had geluisterd. Omgaan met haar hooggevoeligheid ging in essentie over omgaan met haar eigen persoonlijke grenzen en behoeftes.

Hieronder vind je een overzicht van de kwaliteiten en kwetsbaarheden van hooggevoelige mensen, die ik de afgelopen 15 jaar heb samengesteld. Als je weet hoe overprikkeling zich specifiek bij jou uit, wordt het makkelijker om de eerste signalen te herkennen. Zo kun je je eigen balans eerder herstellen. Daarnaast kan deze lijst je helpen om te zien op welke gebieden je je verder kunt ontwikkelen, zodat je meer in je eigen kracht komt, groeit in zelfvertrouwen en je je minder afstemt op de behoeftes en verwachtingen van anderen. Self-care zorgt ervoor dat je intuïtie helderder en sterker wordt en dat je tot je recht komt op werk en privé-vlak.

Lichamelijk (lichaam en zintuigen):

  • Je ziet, hoort, ruikt of voelt meer en intenser zonder daar je best voor te doen
  • Je geniet intens van schoonheid die via je zintuigen naar binnenkomt: heerlijk eten, mooie beelden, fijne geuren en smaak, muziek, aanraking, fijn zittende en mooie kleding
  • Aandacht voor je lichaam, waarin je holistisch kijkt, helpt je om in balans te blijven of de balans te herstellen: yoga, meditatie, massage, pure voeding, supplementen, acupunctuur etc.
  • Na een drukke dag heb je moeite met in slaap komen
  • Met weinig slaap ben je snel van slag
  • Bij stress en teveel aan prikkels uit zich dat vaak ook snel fysiek door bv hoofdpijn, buikpijn, vermoeidheid, koorts, onrust, eczeem
  • Je gedijt niet goed bij afwijken van je eettijden: je wordt prikkelbaar, humeurig, duizelig
  • Je reageert sterk op bepaalde voedingsmiddelen (zoals gluten, zuivel, suiker, specifieke E-nummers) en chemische toevoegingen en hebt baat bij pure voeding.
  • je bent gevoelig voor bv. labeltjes in kleding, wol, synthetische stoffen

Emotioneel en sociaal (contact met jezelf en je omgeving):

  • Je hebt helder contact met je eigen gevoelens en verlangens 
  • Je hebt contact met je hart, je authentieke kern
  • Je hebt helder contact met je intuïtie, je innerlijke gids
  • Je voelt snel aan wat er in de ander omgaat
  • Je voelt de sfeer op een plek en tussen mensen
  • Je geniet intens van het leven, natuur, kunst, schoonheid
  • Je voelt de sfeer op een plek en tussen mensen
  • Je hebt behoefte aan tijd voor jezelf
  • Je vindt harmonie en verbinding belangrijk
  • Je leeft vanuit gelijkwaardigheid 
  • je houdt van diepgang en prefereert 1-op-1 gesprekken boven groepssituaties
  • Je voelt je te verantwoordelijk voor hoe het met anderen is, wat anderen voelen
  • Je past je aan aan (ingebeelde) verwachtingen van de omgeving
  • Je neemt gevoelens van anderen over en weet niet meer wat van jezelf is en wat van de ander
  • je kunt snel en diep gekwetst worden door een opmerking, de pijn kan langer blijven hangen
  • je raakt overspoeld door de hoeveelheid informatie, social media, activiteiten en keuzemogelijkheden 
  • Je houdt niet van drukte, ‘koetje-kalfje’ gesprekken, verjaardagen
  • Je twijfelt aan jezelf
  • Je hebt last van angst- en/of somberheidsklachten
  • Je hebt moeite met (plotselinge) veranderingen
  • Nieuwe situaties geven extra angst of onzekerheid
  • Je hebt tijd nodig om te wennen in een nieuwe situatie

Mentaal (denken en informatieverwerking):

  • Je bent creatief, origineel en onafhankelijk in je denken
  • Je hebt veel prachtige ideeën
  • Je bent een visionair
  • Je hebt innerlijke wijsheid die zich in je denken uit
  • Je bent autonoom
  • Je hebt een sterke concentratie voor dingen die je interesse hebben
  • Je kunt goed associatief denken
  • Je denkt in beelden
  • Je bent consciëntieus
  • Je hebt meer tijd nodig om alle indrukken te verwerken
  • Je wordt overspoeld door gedachtes en ideeën
  • Je denkt teveel, piekert, twijfelt
  • Je hebt faalangst
  • Je stelt hoge eisen aan jezelf en bent perfectionistisch
  • Je hebt een sterke kritische stem
  • Je blijft hangen in ideeën en zet die niet om in aktie

Spiritueel (je authentieke kern, ziel, intuïtie en creativiteit):

  • Je voelt duidelijke verbinding met wie je diep van binnen bent
  • Je leeft vanuit je hart
  • Je leeft vanuit je intuïtie
  • Je hebt een natuurlijke interesse in spiritualiteit en persoonlijke groei
  • Je ervaart eenheid met mensen, natuur en/of dieren
  • Je hebt contact met engelen, gidsen, overleden dierbaren
  • Je bent heldervoelend, helderziend, helderwetend of helderhorend
  • Je leeft vanuit liefde en harmonie
  • Schoonheid is essentieel voor je levensgeluk
  • Je bent niet gegrond, waardoor je kwaliteiten onvoldoende naar buiten komen
  • Je stem je teveel op anderen af en raakt daarmee het contact met je eigen authentieke kern kwijt
  • Je isoleert jezelf om zoveel mogelijk indrukken buiten te sluiten, maar leert er daardoor niet mee omgaan